Ομάδα 5η: Οι σεναριογράφοι - Η γλώσσα του μυστηρίου
Ένα καλό λογοτεχνικό μυστήριο δεν αρκεί να έχει μόνο ενδιαφέρουσα πλοκή, αληθοφανές σκηνικό και πειστικούς χαρακτήρες. Πρέπει να είναι "επενδεδυμένο" με την κατάλληλη γλωσσική ατμόσφαιρα.
Αποστολή της ομάδας σας είναι να αποκαλύψετε την ιδιαίτερη γλώσσα του Βιζυηνού και να κρίνετε πόσο βοηθά ή όχι στη δημιουργία του μυστηρίου!
Τα βήματα που θα ακολουθήσετε είναι:
Συλλογή του υλικού
7. Όταν λάβετε από τις υπόλοιπες ομάδες τις υποψίες τους για τον ένοχο βρείτε τα γλωσσικά, κειμενικά στοιχεία που στηρίζουν τη μία ή την άλλη εκδοχή.
Σύνθεση του υλικού-παρουσίαση
β) θα ενσωματώσετε ένα δείγμα από το γλωσσάρι που έχετε φτιάξει.
γ)θα αναφερθείτε στα κωμικά στοιχεία του διηγήματος (με έμφαση στο ανθολογούμενο στο σχολικό εγχειρίδιο απόσπασμα), εξηγώντας την προσφορά τους στο διήγημα.
και, βέβαια, ως προς τη λύση του μυστηρίου:
δ) Αφού έχετε διαβάσει τις υποψίες των άλλων ομάδων ως προς τον ένοχο, θα κρίνετε ποια εκδοχή στηρίζεται περισσότερο από τα γλωσσικά, κειμενικά κριτήρια.
Μετά την παρουσίαση στην ολομέλεια η εργασία σας θα αναρτηθεί στο ιστολόγιο της τάξης σας!
Προσοχή! Η παρουσίαση πρέπει να έχει το στίγμα της ομάδας, να τονίζει αυτά που εντυπωσίασαν την ομάδα και ...να καταδεικνύει τη γλώσσα του μυστηρίου!
[Να έχετε πάντα στο νου σας την τελική ομαδική σας αποστολή, τη δημιουργία αφίσας για το αντίστοιχο επεισόδιο. Γι' αυτό, ό,τι ενδιαφέρον και εντυπωσιακό βρίσκετε που θα μπορούσε να χρησιμοποιηθεί στο τέλος, μην ξεχνάτε να το σημειώνετε κάπου για μελλοντική χρήση
Ενδεικτικά: Αφού έχετε χωρίσει το κείμενο σε σκηνές και τις έχετε τιτλοφορήσει αναζητήστε σχετικές για κάθε σκηνή εικόνες (μπορείτε να ζητήσετε βοήθεια από τους ιστορικούς),να βάλετε τις εικόνες με τις αντίστοιχες λεζάντες σε ένα αρχείο power point. ]
Ένα καλό λογοτεχνικό μυστήριο δεν αρκεί να έχει μόνο ενδιαφέρουσα πλοκή, αληθοφανές σκηνικό και πειστικούς χαρακτήρες. Πρέπει να είναι "επενδεδυμένο" με την κατάλληλη γλωσσική ατμόσφαιρα.
Αποστολή της ομάδας σας είναι να αποκαλύψετε την ιδιαίτερη γλώσσα του Βιζυηνού και να κρίνετε πόσο βοηθά ή όχι στη δημιουργία του μυστηρίου!
Τα βήματα που θα ακολουθήσετε είναι:
Συλλογή του υλικού
- Διαβάστε το διήγημα. Για δική σας ευκολία αλλά και για να βοηθήσετε τις άλλες ομάδες, χωρίστε το διήγημα σε πράξεις και σκηνές* και τιτλοφορείστε κάθε μία. Να καταγράψετε τη δουλειά σας στη σελίδα σας στο wiki ή σε ένα αρχείο word το οποίο θα στείλετε στις άλλες ομάδες (ή θα το αναρτήσετε στη σελίδα τους στο wiki).
- Τι παρατηρείτε για τη γλώσσα του κειμένου; Είναι εύκολα κατανοητή ή σας δυσκόλεψε; Να καταγράψετε τις παρατηρήσεις σας στη σελίδα σας στο wiki.
- Συζητήστε ποιες διαφοροποιήσεις συναντάτε στη γλώσσα του κειμένου. Ποιες γλωσσικές ποικιλίες χρησιμοποιούνται και σε ποια μέρη του διηγήματος; Για ποιο λόγο νομίζετε ότι γίνεται αυτό; Να καταγράψετε τις παρατηρήσεις σας στη σελίδα σας στο wiki.
- Αντιγράψτε και επικολλήστε το διήγημα σε ένα αρχείο word και αποθηκεύστε το σε έναν φάκελο στην επιφάνεια εργασίας σας. Χρωματίστε με διαφορετικό χρώμα το κείμενο ανάλογα με τη μορφή γλώσσας που χρησιμοποιείται σε αυτό. Αυτό θα σας βοηθήσει να έχετε μια καλύτερη οπτική εποπτεία πρώτον, και δεύτερον να εξαγάγετε ενδιαφέροντα συμπεράσματα για τη γλώσσα του Βιζυηνού. Συζητήστε τα ομαδικά και καταγράψτέ τα στη σελίδα σας στο wiki.
- Το ανθολογούμενο στο σχολικό εγχειρίδιο κείμενο συνοδεύεται και από ένα μικρό γλωσσάρι. Κάθε μέλος της ομάδας να διαλέξει ένα χωρίο του κειμένου (1-2 σελίδες) και να ετοιμάσει ένα αντίστοιχο γλωσσάρι (μπορείτε να δουλέψετε σε έγγραφο google, ώστε το γλωσσάρι να είναι ενιαίο για την ομάδα). Για τις ελληνικές ιδιωματικές λέξεις βοήθεια θα βρείτε στο Λεξικό της Νεοελληνικής του Τριανταφυλλίδη, και για τις τουρκικές εδώ, ή σε οποιοδήποτε άλλο λεξικό (νεοελληνικό ή τουρκικο-ελληνικό) έχετε πρόσβαση.
- Στο διήγημα υπάρχουν κωμικά στοιχεία. Αναζητήστε 1-2 χαρακτηριστικά παραδείγματα και συζητήστε αν νομίζετε ότι προσφέρουν κάτι στο διήγημα και/ή στο μυστήριο και αν ναι, τι είναι αυτό. Καταγράψτε τα συμπεράσματα σας στη σελίδα σας στο wiki**.
7. Όταν λάβετε από τις υπόλοιπες ομάδες τις υποψίες τους για τον ένοχο βρείτε τα γλωσσικά, κειμενικά στοιχεία που στηρίζουν τη μία ή την άλλη εκδοχή.
Σύνθεση του υλικού-παρουσίαση
- Να ετοιμάσετε για τους συμμαθητές σας μία παρουσίαση (σε πρόγραμμα παρουσίασης Power Point ή Prezi) 5΄-10΄ για να τους ενημερώσετε για γλώσσα του διηγήματος. Πιο συγκεκριμένα,
β) θα ενσωματώσετε ένα δείγμα από το γλωσσάρι που έχετε φτιάξει.
γ)θα αναφερθείτε στα κωμικά στοιχεία του διηγήματος (με έμφαση στο ανθολογούμενο στο σχολικό εγχειρίδιο απόσπασμα), εξηγώντας την προσφορά τους στο διήγημα.
και, βέβαια, ως προς τη λύση του μυστηρίου:
δ) Αφού έχετε διαβάσει τις υποψίες των άλλων ομάδων ως προς τον ένοχο, θα κρίνετε ποια εκδοχή στηρίζεται περισσότερο από τα γλωσσικά, κειμενικά κριτήρια.
Μετά την παρουσίαση στην ολομέλεια η εργασία σας θα αναρτηθεί στο ιστολόγιο της τάξης σας!
Προσοχή! Η παρουσίαση πρέπει να έχει το στίγμα της ομάδας, να τονίζει αυτά που εντυπωσίασαν την ομάδα και ...να καταδεικνύει τη γλώσσα του μυστηρίου!
[Να έχετε πάντα στο νου σας την τελική ομαδική σας αποστολή, τη δημιουργία αφίσας για το αντίστοιχο επεισόδιο. Γι' αυτό, ό,τι ενδιαφέρον και εντυπωσιακό βρίσκετε που θα μπορούσε να χρησιμοποιηθεί στο τέλος, μην ξεχνάτε να το σημειώνετε κάπου για μελλοντική χρήση
Ενδεικτικά: Αφού έχετε χωρίσει το κείμενο σε σκηνές και τις έχετε τιτλοφορήσει αναζητήστε σχετικές για κάθε σκηνή εικόνες (μπορείτε να ζητήσετε βοήθεια από τους ιστορικούς),να βάλετε τις εικόνες με τις αντίστοιχες λεζάντες σε ένα αρχείο power point. ]
*Αν δεν θυμάστε τον ορισμό αυτών των δύο όρων επισκεφτείτε την ιστοσελίδα της Πύλης για την ελληνική γλώσσα και μεταβείτε στο Λεξικό της Νεοελληνικής (Πύλη>Νέα Ελληνική>Εργαλεία> Ηλεκτρονικά Λεξικά> Λεξικό της Κοινής Νεοελληνικής). Στο ειδικό πλαίσιο αναζήτησης πληκτρολογήστε "πράξη" και "σκηνή". Για να δείτε επίσης τι σηματοδοτεί την αλλαγή σκηνής διαβάστε εδώ.
**Για περαιτέρω προβληματισμό:
http://www.slideshare.net/POLMOIRA/ss-9411247
http://spoudasterion.pblogs.gr/2009/07/501871.html
**Για περαιτέρω προβληματισμό:
- Αναζητήστε στο Λεξικό των Λογοτεχνικών Όρων, στο Λεξικό της Νεοελληνικής του Τριανταφυλλίδη, στη Βικιπαιδεία τα λήμματα: ύφος, τραγική ειρωνεία, τραγικότητα, κωμωδία/κωμικό στοιχείο. Με βάση τις πληροφορίες αυτές α)συζητήστε στην ομάδα πώς θα χαρακτηρίζατε το ύφος του διηγήματος β) υπάρχουν σημεία που εντοπίζετε τραγική ειρωνεία; Αν ναι, τι νομίζετε ότι προσφέρουν στο μυστήριο ή/και στο διήγημα;
http://www.slideshare.net/POLMOIRA/ss-9411247
http://spoudasterion.pblogs.gr/2009/07/501871.html